KKM’deki Azalma: Vergi Avantajlarının Kaldırılması Etkili Oldu

Merkez Bankası’nın geçtiğimiz yıldan bu yana attığı adımlarla kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki düşüş hızla devam ediyor. QNB Finansbank ekonomistlerine göre, KKM stokları yılsonunda 25 milyar dolara kadar gerileyerek piyasa üzerindeki baskıyı azaltacak. Bu hesaplamalar, yeni ekonomi yönetiminin uyguladığı vergi avantajlarının kaldırılması ve faiz üst sınırlarının indirilmesi gibi adımlarla destekleniyor.

KKM’den Kurtulma Stratejisi ve Yansıması

QNB Finansbank ekonomistlerinden Erkin Işık, Deniz Çiçek ve Kaan Özçelikkale, KKM’nin ne zaman sona ereceğini hesaplamaya yönelik bir model geliştirdi. Haziran sonu itibariyle 66,8 milyar dolar olan KKM stok tutarı, Temmuz ortasında 62,5 milyar dolara geriledi. Bu düşüşün yılsonuna kadar sürmesiyle KKM’nin TCMB bilançosu ve parasal göstergeler üzerindeki baskısının belirgin şekilde azalması bekleniyor.

BDDK Verileri ve Haftalık Tahminler

Ekonomistler, analizlerini Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) tarafından haftalık olarak açıklanan TL bazındaki KKM verilerine dayandırdı. Ayrıca, Merkez Bankası’nın döviz karşılığı stok verileri de aylık olarak değerlendirildi. Bu şekilde, haftalık KKM yenileme oranlarını hesaplayarak stok KKM’nin gelecekteki seyrini tahmin etmeyi başardılar.

KKM'nin Parasal Genişleme Üzerindeki Etkisi

Kur korumalı mevduat, kurların yükseldiği dönemlerde, Merkez Bankası’nın para politikalarının etkinliğini azaltan bir unsur olarak öne çıkıyor. Bu nedenle KKM’den kurtulma çalışmaları, bir yıldan fazladır çeşitli düzenlemelerle devam ediyor.

Düzenlemeler ve Getirilerdeki Değişiklikler

1 Temmuz’dan önce KKM ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnası sona erdirildi. Ayrıca 17 Temmuz’da, TCMB KKM hesaplarına uygulanan faiz alt sınırını politika faizinin %80’inden %70’ine düşürdü. Böylece 22 Temmuz’dan itibaren geçerli olarak KKM’nin faiz alt sınırı %40’tan %35’e indirildi.

Geçen Haftaki Düşüş ve Gelecek Beklentiler

Ekonomistlerin hesaplamalarına göre Temmuz ayının son haftasında haftalık KKM itfa tutarları 6,5 milyar dolar seviyelerine çıkacak. Eğer yenileme oranları düşük kalırsa, haftalık düşüş 3 milyar dolar civarında olacak. Bu eğilim, KKM’deki çözülme hızını daha da görünür hale getirecek.

Döviz Mevduata Kayış İhtimali

Küçük de olsa bir kısmının döviz mevduatına kayması muhtemel. Ancak bu durum, TCMB’nin döviz alım hızını ve döviz mevduatındaki düşüşü yavaşlatabilir. QNB Finansbank ekonomistlerine göre KKM’deki düşüşün devam etmesi, finansal istikrar ve para politikasının etkinliği açısından önem taşıyor. Ayrıca, TCMB bilançosunda KKM dahil net döviz pozisyonunun ve yurtiçi yerleşikler tarafında KKM dahil toplam döviz yatırımlarındaki iyileşmenin sürmesi bekleniyor.

KKM Hakkında En Merak Edilen Sorular

Kur Korumalı Mevduat Nedir ve Ne İşe Yarar?

Kur Korumalı Mevduat (KKM), döviz kurunun yükselmesi durumunda yatırımcıların mevduatlarındaki değer kaybını önlemek amacıyla tasarlanmış bir finansal üründür. Temel işleyişi, döviz kurlarındaki artışa karşı TL mevduatlarının korunmasıdır. Bu hesaplar, yatırımcıya belirli bir faiz getirisi sunarken, aynı zamanda döviz kuru değişiklikleri karşısında sabit getiri sağlar. Özellikle yatırımcıların döviz kuru riskinden korunmalarını ve TCMB’nin döviz rezervlerini dengede tutmasını amaçlar. KKM, piyasanın istikrarını sağlayarak para politikalarının etkinliğini artırmayı hedefler.

KKM Hesaplarının Ekonomi Üzerindeki Etkisi Nedir?

KKM hesapları, döviz kurlarının yükseldiği dönemlerde Merkez Bankası’nın para politikalarının etkisini azaltabilir. Bu nedenle KKM’den kurtulma çalışmaları önem taşır. KKM’nin ekonomiye olumlu etkileri arasında, döviz kuru dalgalanmalarını dengeleyerek ekonomik istikrarı sağlamak sayılabilir. Ancak, uzun vadede KKM’nin kullanımı TCMB bilançosunda döviz riskini artırabilir ve parasal genişlemeye katkıda bulunarak enflasyonist baskılar yaratabilir. Bu yüzden yeni ekonomi politikaları ve düzenlemelerle KKM hesapları yönetilmeye çalışılmaktadır.

Resmi Gazete'de Yayımlanan KKM Stopaj Oranı Yüzde Kaç Oldu?

Kur korumalı mevduata vergi avantajı kaldırıldı ve %5 ile %7,5 arasında stopaj uygulanması kararlaştırıldı. Resmi Gazete'ye göre, 6 ay vadeli KKM'ye %7,5, 1 yıla kadar vadeli KKM'ye ise %5 stopaj uygulanacak. Aynı oranlar altın dönüşümlü hesaplar ve kur korumalı katılım hesapları için de geçerli olacak. 1 Temmuz'da kur korumalı mevduat ve katılım hesaplarına kurumlar vergisi istisnası da kaldırılmıştı.