Ekonomi

Gıda Fiyatları 2,5 Yılın En Yüksek Artışıyla Karşı Karşıya

4-lyrak

Eylül ayında küresel gıda fiyatları ciddi bir artış göstererek son 2,5 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü'nün (FAO) raporuna göre, aylık bazda yüzde 3, yıllık bazda ise yüzde 2,06 oranında artan bu fiyatlar, Rusya ve Ukrayna arasındaki çekişmelerin etkilerini yansıtıyor. Mevcut yükseliş, küresel gıda tedarik zincirinin karşılaştığı zorlukları açıkça ortaya koyarak, dünya ekonomisi üzerinde belirgin bir etki yaratıyor.


FAO Gıda Fiyatları Endeksi'ndeki Gelişmeler


FAO'nun güncel Gıda Fiyatları Endeksi, Eylül 2024'te yüzde 3'lük bir artış yaşadı. Bu oran, Mart 2022'den beri kaydedilen en büyük artış olarak dikkat çekiyor ve dünya genelinde gıda enflasyonu hakkında kaygıları artırıyor. Tahıl ve yağ fiyatlarındaki yükseliş dikkate değerken, bazı ürün kategorilerinin fiyatları zirve noktasının altında kalmaya devam etmekte.


Türkiye'nin Enflasyon Durumu ve Küresel Eğilimler


  • Eylül ayında, Türkiye’nin gıda enflasyonu yüzde 2,48 olarak kaydedildi.
  • Ağustos ayında ise Türkiye'de yüzde 1,1’lik negatif gıda enflasyonu gözlenirken, dünya genelinde bu düşüş oranı yüzde 0,2 olarak gerçekleşti.


Şeker ve Diğer Ürün Fiyatlarındaki Dalgalanmalar


FAO tarafından sunulan detaylı raporlar, Eylül ayı boyunca farklı gıda ürünlerindeki fiyat değişikliklerini gözler önüne seriyor.


Aylık ve Yıllık Değişimler



Tahıllar: Tahıl fiyatları, Eylül ayında yüzde 3 oranında artarken, yıllık bazda yüzde 10,13 oranında azaldı.



Bitkisel Yağlar: 2023 yılı başından itibaren en yüksek seviyesine ulaşan bitkisel yağlar, yüzde 4,6'lık bir artış sergiledi. Yıllık bazda ise yüzde 17,78 artış kaydedildi.



Süt Ürünleri ve Et: Süt ürünleri fiyatlarında yüzde 3,8 artış görülürken, et fiyatları yüzde 0,4 oranında yükseldi.



Şeker: Şekerin fiyatı Eylül ayında yüzde 10,4 oranında artış gösterirken, yıllık bazda yüzde 22,7 düşüş yaşandı. Bu artışın temel nedenlerinden biri olarak, Brezilya'da gözlenen hava olayları öne çıkıyor.



Eylül ayında küresel gıda fiyatları, şeker fiyatlarındaki yükselişin öncülüğünde bir rekor kırdı. Bu tablo, dünya genelinde gıda tedarik zincirlerinin hassas ve dengeli bir yapıya sahip olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.


Küresel Gıda Fiyatları Hakkında En Merak Edilen Sorular


Gıda fiyatlarındaki artışın sebepleri nelerdir?


Küresel gıda fiyatlarındaki artışın çok sayıda sebebi bulunmakta. İlk olarak, Rusya ve Ukrayna arasındaki çatışmalar, tarım ürünlerinin dünya genelindeki tedarikini olumsuz etkiledi. Bunun yanı sıra, iklim değişikliği kaynaklı hava olayları da tarımsal üretime zarar vererek fiyatları yükseltiyor. Özellikle tahıllar ve bitkisel yağlar gibi temel gıda ürünlerinde bu etkiler daha belirgin. Diğer bir faktör de dünya genelinde artan taleptir. Sanayileşen ve nüfusu artan ülkeler, gıda talebini artırarak fiyat dalgalanmalarına sebep oluyor. Ayrıca, taşıma ve enerji maliyetlerindeki artışlar da gıdanın ulaşabilirliğini zorlaştırıyor.


Şeker fiyatlarındaki değişim neden bu kadar dikkat çekiyor?


Şeker fiyatlarının Eylül ayında büyük bir yükseliş göstermesi, dikkatlerin bu ürün üzerinde toplanmasına neden oldu. Bunun arkasında yatan sebep, Brezilya gibi büyük şeker üreticisi ülkelerde yaşanan olumsuz hava olaylarıdır. İklimsel değişiklikler sonucu meydana gelen aşırı yağış veya kuraklık gibi durumlar, şeker kamışı üretimini düşürdü ve bu da küresel arzı etkiledi. Ayrıca, hem pandeminin neden olduğu tedarik zinciri aksaklıkları hem de alternatif enerji arayışlarının şekere olan talebi artırması da bu dalgalanmayı tetiklendi. Bu sebeplerle, şeker fiyatları tüketiciler ve üreticiler için hassas bir konu haline geldi.